İlhan Koman Heykel ve Resim müzesi

İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi, Sanat tarihi ve kültürel değerleriyle birçok medeniyete başkentlik yapmış olan Anıt-Kent Edirne’de yer almaktadır. Müze, dönemin mimari özelliğini taşıyan geniş bahçeli, köşklerin ve konakların bulunduğu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin nüfus cüzdanı olan “Lozan Antlaşması” ile savaş tazminatı olarak Türk topraklarına katılan Karaağaç Semtinde bulunan, bugün Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi olarak hizmet veren Eski Edirne tren Garı Binası’nda bulunmaktadır. İlhan Koman’ın Babası Dr. Fuat Koman’da Bu binada Demiryolları doktoru olarak 1940’lı yıllarda görev yapmıştır. Edirne Tren Garı II. Abdülhamit tarafından yaptırılmıştır. Gar Binası Şark Demiryolları Şirketi adına Mimar Kemalettin Bey tarafından neoklasik üslupta inşa edilmiştir. Üç katlı, dikdörtgen planlı ve 80m. uzunluğundaki Edirne Garı, İstanbul’u Avrupa’ya bağlayan demiryolunun en önemli istasyonlarından birisidir.24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması'nda Karaağaç, Bosnaköy ile birlikte Yunanistan'ın Batı Anadolu'da yaptığı tahribata karşılık, savaş tazminatı olarak Türkiye'ye verildi. Ağustos 1971'de, Pehlivanköy-Edirne arasındaki yeni demiryolu hattının açılması ve kent içinde yeni gar binasının hizmete girmesinden sonra Kaarağaç İstasyon Binası hizmet dışı bırakıldı.Edirne Gar Binası, 1977 yılında yeni kurulan ve bugünkü Trakya Üniversitesi’nin temelini oluşturan Edirne Mühendislik ve Mimarlık Akademisi binası olarak hizmet vermiştir. Trakya Üniversitesi tarafından orijinaline uygun olarak restore edilen bina, 1998’den bu yana üniversiteye hizmet vermektedir.Şu an Edirne Gar Binasında yer alan  Müze, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 23.10.2002 tarih ve B.16.0.AMG.0.10.00.01708.1.(22)-16843 Sayılı yazısı ile ilk olarak II.Bayezıd Külliyesi’nin  Tıp Medresesi kısmında Çağdaş Resim ve Heykel Müzesi adıyla kurulmuştur.  Müzenin açılışı,  Trakya Üniversitesi’nin kuruluşunun 20. yılı olan 23 Eylül 2002 tarihinde gerçekleşmiştir. 20.07.2011 tarihinde Karaağaç Yerleşkesi Eski Gar Binası’na taşınan Çağdaş Resim ve Heykel Müzesi, Üniversite Senatosu’nun 21 Kasım 2011 tarih ve 17 Sayılı Toplantısında alınan 07 nolu kararı ile İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi adını almıştır.Marmara Üniversitesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Ayla Ersoy, Prof. Dr. Ali Candaş ve Prof. Dr. Basri Erdem’in danışmanlığında oluşturulan müzedeki eserlerin tamamı sanatçılar tarafından bağışlanmıştır.Şu an Edirne Gar Binası’nda yer alan  müze, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 23.10.2002 tarih ve B.16.0.AMG.0.10.00.01708.1.(22)-16843 Sayılı yazısı ile ilk olarak II.Bayezıd Külliyesi’nin  Tıp Medresesi kısmında Çağdaş Resim ve Heykel Müzesi adıyla kurulmuştur.  Müzenin açılışı,  Trakya Üniversitesi’nin kuruluşunun 20. yılı olan 23 Eylül 2002 tarihinde gerçekleşmiştir. 20.07.2011 tarihinde Karaağaç Yerleşkesi Eski Gar Binası’na taşınan Çağdaş Resim ve Heykel Müzesi, Üniversite Senatosu’nun 21 Kasım 2011 tarih ve 17 Sayılı Toplantısı’nda alınan 07 nolu kararı ile İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi adını almıştır. 

 Müzeye adı verilen İlhan Koman 1921'de Edirne'de doğdu. Edirne Lisesi'ni bitirdikten sonra, 1941'de İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'ne girdi. Bir yıl sonra heykel bölümüne geçti, Rudolf Belling'in öğrencisi olarak 1945'te bu okulu bitirdi.      1947-50 arasında Fransa'da Academie Julian ve l'Ecole du Louvre'da çalışmalar yaptı ve ilk sergisini Paris'te açtı. 1958'e kadar İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde öğretim üyeliği yaptı, daha sonra İsveç'e yerleşti ve ölümüne kadar orada yaşadı.1967'de Stokholm Uygulamalı Sanatlar Yüksek Okulu'na öğretim üyesi olarak kabul edildi. Bu dönemde yeni geometrik türevler ve yel değirmenleri gibi bilimsel buluşları tescillendi. Anıtkabir'in büyük rölyeflerinden doğu kanadını yaptı. 1954 Ankara Devlet Sergisi'nde ikincilik, 1955 Ankara Devlet Sergisi'nde birincilik ödüllerini aldı.

1969'da İsveç'te Sundsvall'da bir alan düzenlemesi için açılan yarışmada birincilik ödülü, 1970'te de Örebro Belediye Sarayı önüne konulmak üzere yaptırılan heykel yarışmasında da birincilik ödüllerinden birini aldı. Yaşamının son yirmi yılını ailesiyle birlikte yaşadığı ve atölye olarak da kullandığı Hulda adlı teknesinde geçirdi. İlhan Koman 1986'da 65 yaşındayken İsveç'in başkenti Stokholm'de hayatını kaybetti.

Yapı Kredi Sigorta Genel Müdürlüğü binasının önünde bulunan Akdeniz Heykeli sanatçının Türkiye'de bulunan çalışmalarından en bilinenidir. Müze koleksiyonunda,  heykellere devinim kazandırmayı başarmış, fizik, matematik, geometri ve estetiği yoğurmuş, Türkiye’nin Leonardo da Vinci’si saydığımız ve müzeye adını veren sanatçı İlhan Koman eserlerinin yanısıra , Tamer Başoğlu, Meriç Hızal, Burhan Doğançay, Onay Akbaş, Numan Pura, Mustafa Plevneli, Hasip Pektaş, Mehmet Akbaba, Zeki Serbest, Sevim Gürsoy Tunçyıldız,  Güngör D.Arıbal, F.Huskovic, Burhan Yıldırım, Nikolay Alexiev, Ülkü Ünal, Devrim Erbil, Ali Atakan, Orhan Benli, Hakan Esmer, Tayyip Yılmaz, Halim Çeliker, Basri Erdem, Habib Gerez Adil Doğançay, Ramis Aydın, Erol Özden, İsmail Yıldırım, Hayri Esmer, Bahattin Odabaşı, Hasan Pekmezci, Tülin Onat, Mehmet Pesen, Veli Sapaz, Hatice Bengisu, Süleyman Saim Tekcan gibi çok önemli sanatçıların eserleri de bulunmaktadır. Müzede 2019 yılı başı itibarı ile 376 sanatçının değişik tekniklerde aşağıda tabloda belirtildiği gibi 685 eseri bulunmaktadır.

Trakya Üniversitesi İlhan Koman Heykel ve Resim Müzesi, Anıt-Kent  Edirne’nin, Balkanlar’ın ve diğer bölgelerden gelen ziyaretçilerin vazgeçilmez uğrak noktalarındandır. İlhan Koman Resim ve Heykel Müzesi’nin gelecekte uluslararası nitelikte “Balkan Çağdaş Sanatlar Müzesi”nin doğumuna bir ilk adım olarak değerlendirmesi oldukça önemli ve anlamlı bir tespittir.